Gazeta Podatkowa nr 91 (1445) z dnia 13.11.2017

Czas pracy niepełnoetatowca w 2018 r.

Zatrudnienie na podstawie umowy o pracę wymaga wskazania wymiaru czasu pracy, w jakim pracownik będzie wykonywał pracę. Wpływa on bezpośrednio na liczbę godzin pracy pracownika w danym okresie rozliczeniowym. Wymiar czasu pracy niepełnoetatowców ustala się tak samo jak pracowników pełnoetatowych, przy czym obniża się go proporcjonalnie do wielkości etatu takiego pracownika.

Wymiar czasu pracy

Metodyka ustalania wymiaru czasu pracy ogółu pracowników zatrudnionych na podstawie Kodeksu pracy została określona w art. 130 K.p. Nie obejmuje ona jedynie pracowników zatrudnionych w ruchu ciągłym, dla których sposób obliczania wymiaru czasu pracy uregulowano w art. 138 § 3 K.p. Ustawodawca nie wskazał odrębnych zasad obliczania wymiaru czasu pracy pracowników niepełnoetatowych. Dlatego ustala się go tak samo, jak dla pełnoetatowców, ale w proporcji do ich wymiaru czasu pracy.

W celu obliczenia wymiaru czasu pracy pracowników w danym okresie rozliczeniowym należy:

• pomnożyć 40 godzin przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym,
   
• dodać do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku, tzw. dni wystających,
   
• obniżyć wymiar czasu pracy o 8 godzin za każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela.

Tak obliczony wymiar czasu pracy ustalony dla pracownika pełnoetatowego podlega proporcjonalnemu zmniejszeniu do wielkości etatu pracownika zatrudnionego na część etatu. Tyle też godzin jest obowiązany przepracować pracownik niepełnoetatowy w danym okresie rozliczeniowym, przy zachowaniu innych przepisów z zakresu czasu pracy, takich jak m.in. zasada przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy, czy korzystanie z odpoczynków dobowych i tygodniowych.

Normy czasu pracy

Niezależnie od tego, czy pracownik jest zatrudniony na pełny, czy na część etatu, obowiązują go takie same normy czasu pracy. Norma dobowa niepełnoetatowca wynosi zasadniczo 8 godzin, a tygodniowa - przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym. Niepełnoetatowiec może więc wykonywać pracę także po 8 godzin na dobę, ale w ramach obowiązującego go wymiaru czasu pracy w danym okresie rozliczeniowym.

W przypadku zatrudnienia niepełnoetatowca w innym systemie czasu pracy, jak np. w równoważnym, dopuszczalne jest przedłużenie wymiaru dobowego jego czasu pracy w zależności od wariantu tego systemu do 12, 16, a czasami nawet 24 godzin. Praca taka jest wówczas równoważona krótszym dobowym wymiarem czasu pracy w niektórych innych dniach lub większą liczbą dni wolnych od pracy.

Praca na część etatu może być świadczona przeciętnie przez 5 dni w tygodniu w mniejszym wymiarze dobowym bądź tylko w niektóre dni tygodnia przez większą liczbę godzin. Możliwe jest też wykonywanie przez taką osobę pracy jedynie przez część miesiąca, ale przy zachowaniu obowiązującego ją wymiaru czasu pracy.

Limit godzin

W umowie o pracę niepełnoetatowca strony muszą obowiązkowo ustalić liczbę godzin pracy ponad określony w umowie wymiar czasu pracy, których przekroczenie uprawnia pracownika, oprócz normalnego wynagrodzenia, do dodatku do wynagrodzenia jak za nadgodziny (art. 151 § 5 K.p.).

Kodeks pracy nie wskazuje, w jaki sposób należy określić limit godzin dla pracownika zatrudnionego na część etatu. Powinien on jednak zostać ustalony poniżej podstawowych norm czasu pracy, tj. 8 godzin pracy na dobę i przeciętnie 40 godzin na tydzień w przyjętym okresie rozliczeniowym, a powyżej niepełnego wymiaru etatu wynikającego z umowy niepełnoetatowca. Wyznaczenie tego limitu może mieć przykładowo odniesienie do wymiaru dobowego czasu pracy pracownika, wielkości jego etatu czy średniotygodniowego wymiaru czasu pracy.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.)