Gazeta Podatkowa nr 30 (1592) z dnia 15.04.2019

Nadgodziny w systemie równoważnym

Pracownik jest zatrudniony w systemie równoważnym, a wynagradzany jest według stawki godzinowej. Czy przy takim sposobie rozliczania wynagrodzenia istnieje pojęcie godzin nadliczbowych? Przykładowo, gdy wymiar w marcu br. wynosił 168 godzin, a pracownik przepracował 184 godziny, to czy przysługuje mu tylko wynagrodzenie godzinowe za wszystkie przepracowane godziny, czy jeszcze jakieś dodatki?

W każdym systemie czasu pracy mogą występować godziny nadliczbowe, również w systemie równoważnym. Pracownik w tym systemie (a także w innych) powinien przepracować liczbę godzin obowiązującą w danym okresie rozliczeniowym.

Pracą w godzinach nadliczbowych jest praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy (art. 151 § 1 K.p.). Praca przekraczająca przeciętną tygodniową normę czasu pracy może powodować wystąpienie nadgodzin średniotygodniowych.

W przypadku pracy w systemie równoważnym w wersji podstawowej, tzn. przy możliwości przedłużenia dobowego wymiaru czasu pracy do 12 godzin, pracą nadliczbową w dniach przedłużonego dobowego wymiaru jest praca powyżej wymiaru ustalonego w rozkładzie czasu pracy w danym dniu. Jeżeli np. zgodnie z rozkładem pracownik w danym dniu miał pracować przez 10 godzin, to pracą nadliczbową z przekroczenia dobowego będzie jedenasta godzina i następne. Natomiast gdy miał pracować przez 12 godzin, pracą nadliczbową z przekroczeń dobowych będzie trzynasta i następne godziny. Gdyby jednak miał pracować w danym dniu 8 godzin lub mniej, pracą w nadgodzinach z przekroczeń dobowych będzie praca powyżej normy, czyli przeważnie powyżej 8. godziny.

Przekroczenia dobowe ustala się oddzielnie dla każdej doby pracowniczej zdefiniowanej w art. 128 § 3 pkt 1 K.p.

W przypadku określenia wynagrodzenia pracownika w stawce godzinowej, po zakończeniu miesiąca pracodawca wypłaca wynagrodzenie za każdą przepracowaną w miesiącu godzinę (łącznie z nadgodzinami) i dodatki za nadgodziny dobowe. Tylko dodatki za przekroczenia średniotygodniowe wypłaca się na zakończenie okresu rozliczeniowego.

W sytuacji przedstawionej w pytaniu, gdy pracownik zamiast 168 godzin w miesiącu przepracował 184 godziny, należy mu wypłacić wynagrodzenie godzinowe za 184 godziny oraz dodatki za przekroczenia dobowe, jeżeli takie wystąpiły. Jeśli miały miejsce również przekroczenia średniotygodniowe, to dodatki z tego tytułu należy wypłacić po zakończeniu okresu rozliczeniowego.