Gazeta Podatkowa nr 81 (1018) z dnia 10.10.2013

Równoważny i ruchomy czas pracy

W firmie jest wprowadzony równoważny czas pracy. Pracownicy w niektóre dni pracują np. 6 godzin, a w inne 10 godzin. Zdarzają się przypadki, że chcemy zaplanować pracownikowi dwukrotnie pracę w tej samej dobie pracowniczej, np. w piątek praca w godz. 9-17, a w sobotę od godz. 8. Czy można wprowadzić równocześnie obok równoważnego ruchomy czas pracy? Czy wystarczy wprowadzić zapis w regulaminie pracy, że w firmie obowiązuje równoważny i ruchomy czas pracy?

Dopuszczalne jest jednoczesne stosowanie równoważnego i ruchomego czasu pracy. Wymagane jest jednak przy tym zachowanie odpoczynku dobowego i tygodniowego.

Stosowanie równoważnego systemu czasu pracy jest dopuszczalne, jeżeli uzasadnia to rodzaj pracy lub jej organizacja. Możliwe jest w nim przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy nie więcej niż do 12 godzin (w wariancie podstawowym), który jest równoważony krótszym dobowym wymiarem czasu pracy w niektórych dniach lub dniami wolnymi od pracy (art. 135 § 1 K.p.).

Od niedawna (23 sierpnia 2013 r.) przepisy Kodeksu pracy przewidują możliwość stosowania ruchomej organizacji czasu pracy. Na mocy art. 140¹ § 1 i 2 K.p. ruchomy czas pracy może być stosowany w dwóch odmianach, w których rozkład czasu pracy może przewidywać:

• różne godziny rozpoczynania pracy w dniach, które zgodnie z tym rozkładem są dla pracowników dniami pracy lub

• przedział czasu, w którym pracownik decyduje o godzinie rozpoczęcia pracy w dniu, który zgodnie z tym rozkładem jest dla niego dniem pracy.

Wykonywanie pracy zgodnie z ruchomymi rozkładami czasu wskazanymi w art. 140¹ § 1 i 2 K.p., nie może naruszać prawa pracownika do odpoczynku dobowego i tygodniowego.

Ponowne wykonywanie pracy w tej samej dobie pracowniczej w ruchomym rozkładzie czasu pracy nie jest pracą w nadgodzinach.

Wprowadzenie ruchomego czasu pracy następuje w układzie zbiorowym pracy lub w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi. W przypadku braku związków zawodowych w zakładzie, porozumienie zawiera się z przedstawicielami pracowników (art. 150 § 3 K.p.). Ponadto niezależnie od ustalenia ruchomej organizacji czasu pracy w układzie zbiorowym pracy lub w porozumieniu ze związkami zawodowymi albo przedstawicielami pracowników, może być ona stosowana także na pisemny wniosek pracownika (art. 150 § 5 K.p.).

Wprowadzenie ruchomego systemu czasu pracy powinno więc nastąpić w układzie zbiorowym pracy lub poprzez stosowne porozumienie, a nie w regulaminie pracy.