kodeks pracy, prawo pracy, kodeks pracy 2024 tekst jednolity
lupa
A A A

Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 22 (448) z dnia 10.11.2017

Odprawa emerytalna dla pracownika-rencisty

Czy przechodzący na emeryturę pracujący rencista musi złożyć pracodawcy pisemny wniosek o wypłatę odprawy emerytalnej, czy też należy się ona z urzędu? Czy pracodawca może zażądać zaświadczenia od poprzedniego pracodawcy, że pracownik nie otrzymał u niego takiej odprawy? Czy pracodawca musi wypłacić wyrównanie, tj. różnicę pomiędzy aktualną odprawą emerytalną a rentową uzyskaną wcześniej przez pracownika?

Zgodnie z art. 921 K.p. pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia. Aby pracownik mógł nabyć prawo do tego świadczenia, muszą być spełnione (łącznie) następujące warunki:

  • w chwili ustania stosunku pracy pracownik musi spełniać warunki uprawniające go do renty lub emerytury (m.in. mieć wymagany wiek); przy czym samo ustalenie prawa do tych świadczeń w drodze odpowiedniej decyzji ZUS, może nastąpić już po ustaniu stosunku pracy,
     
  • musi dojść do ustania stosunku pracy,
     
  • musi dojść do faktycznego przejścia na emeryturę lub rentę (czyli do zmiany statusu pracownika lub pracownika-emeryta na status wyłącznie emeryta),
     
  • musi zachodzić związek pomiędzy ustaniem stosunku pracy a przejściem na emeryturę lub rentę.

Jeśli zachodzą wymienione przesłanki, pracodawca ma obowiązek wypłaty odprawy bez względu na to czy pracownik się o nią upomniał, czy też nie. Co do zasady, pracownik nie ma bowiem obowiązku składać wniosku o taką odprawę. Z tym, że pracodawca musi posiadać informację o spełnieniu przez pracownika wszystkich wymienionych wyżej warunków, a zwłaszcza, że rozwiązanie stosunku pracy ma związek z przejściem na emeryturę. Tak więc w interesie pracownika odchodzącego na emeryturę jest poinformowanie pracodawcy o tym fakcie (wystarczające będzie podanie tej informacji np. w składanym pracodawcy wypowiedzeniu) tak, aby ten mógł wypłacić mu odprawę emerytalną. Oczywiście, jeśli pracownik ma do niej prawo.

Zwracamy uwagę! Przy ustalaniu terminu wypłaty odprawy emerytalno-rentowej należy pamiętać o tym, że prawo pracownika do odprawy emerytalnej jest uzależnione od zaistnienia określonego zdarzenia prawnego, a nie od uzyskania o nim wiedzy przez dłużnika (tu pracodawcę). Tak wynika z wyroku Sądu Najwyższego z 2 października 1990 r. (sygn. akt I PR 284/90) zgodnie, z którym: "(...) Z chwilą przejścia na emeryturę były pracownik może żądać wykonania na jego rzecz świadczenia (o ile spełnia jego pozostałe przesłanki) niezależnie od tego czy zakład pracy wie o przejściu na emeryturę. Tym bardziej dotyczy to, więc sytuacji, gdy wie o takim przejściu a jedynie wymaga oficjalnego potwierdzenia, tego zdarzenia. »Przejście na emeryturę« następuje z reguły jednocześnie z rozwiązaniem stosunku pracy. Jeżeli tak jest, to data rozwiązania stosunku pracy jest jednocześnie terminem wymagalności świadczenia o wypłatę odprawy emerytalnej. Tym samym zakład pracy, który nie spełnia w tym terminie takiego świadczenia popada w opóźnienie. (...) popadnięcie w opóźnienie jest niezależne od zawinienia czy złej woli dłużnika. Dłużnik pozostający w opóźnieniu jest zobowiązany do zapłaty odsetek (art. 481 § 1 K.c.) bez względu na to czy opóźnienie jest spowodowane okolicznościami, za które ponosi odpowiedzialność. (...)".

Odchodzący na emeryturę pracujący rencista nawet, jeśli poinformuje o przejściu na to świadczenie i jego odejście z pracy będzie związane z tym faktem, nie zawsze otrzyma odprawę. Zgodnie bowiem z uchwałą Sądu Najwyższego z 18 marca 2010 r. (sygn. akt II PZP 1/10, OSNP 2010/17-18/208): "Otrzymanie przez pracownika odprawy z tytułu przejścia na rentę z powodu niezdolności do pracy wyklucza nabycie przez tego pracownika prawa do kolejnej odprawy z tytułu przejścia na emeryturę lub prawa do odprawy uzupełniającej, stanowiącej różnicę wysokości odprawy emerytalnej i wysokości otrzymanej odprawy rentowej (art. 921 § 2 K.p.).". Oznacza to, że tego typu odprawę uzyskać można tylko jeden raz w życiu.

Ważne: Jeśli rencista, który otrzymał odprawę przy przejściu na rentę, podejmie ponownie pracę, w chwili przejścia na emeryturę nie uzyska prawa do niej po raz drugi; nie przysługuje mu także wypłata różnicy pomiędzy aktualną odprawą emerytalną a otrzymaną wcześniej odprawą rentową.

Fakt wypłaty odprawy w związku z jego przejściem na rentę powinien wynikać z przedstawionych obecnemu pracodawcy świadectw pracy. Informacja o wypłaceniu odprawy emerytalno-rentowej powinna być odnotowana w tym dokumencie. Zgodnie bowiem z zamieszczonym w załączniku do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz. U. poz. 2292 ze zm.) sposobem wypełniania omawianego dokumentu - w ust. 6 pkt 12 świadectwa, pracodawca podaje informacje o wykorzystaniu przez pracownika dodatkowego urlopu albo innych uprawnień i świadczeń tylko w zakresie mającym wpływ na uprawnienia pracownicze u kolejnego pracodawcy, wynikające z przepisów prawa pracy w rozumieniu art. 9 § 1 K.p. Wypłacona odprawa jest takim świadczeniem, gdyż prawo do niej wynika z Kodeksu pracy i ma ona charakter jednorazowy. Uznać zatem należy, że informacja o jej wypłacie jest informacją istotną dla kolejnego pracodawcy danego pracownika.

Zwracamy uwagę! W poprzednio obowiązującym stanie prawnym informacje o wypłacie odprawy emerytalnej lub rentowej ujmowane były w ust. 4 pkt 9 świadectwa pracy.

W praktyce pracodawcy zatrudniający emerytów lub rencistów, gdy w ich świadectwach pracy nie ma zapisu o wypłacie odprawy, zwracają się do zatrudnionych o złożenie oświadczenia czy odprawa emerytalna lub rentowa była im wcześniej wypłacona. W ten sposób pracodawca zabezpiecza swoje interesy, bowiem poprzedni pracodawca mógł wypłacić należną odprawę później, tak że w pierwotnie wydanym świadectwie nie ma informacji o jej wypłacie. Chodzi tu o sytuację, gdy pracownik otrzymał rentę po pewnym czasie od rozwiązania umowy.

www.KodeksPracy.pl - Wynagrodzenia i inne świadczenia:

 Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz,
wejdź do serwisu
www.RozliczenieWynagrodzenia.pl » 
Więcej w zasobach płatnych

Serwis Głównego Księgowego

Gazeta Podatkowa

Terminarz

grudzień 2024
PN WT ŚR CZ PT SO ND
1
3
4
5
6
7
8
9
11
12
13
14
15
17
18
19
21
22
23
24
25
26
28
29
30
ASYSTENT GOFIN - Darmowa aplikacja dla Księgowych
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
Vademecum Kadrowego - kompleksowo opracowane zagadnienia z prawa pracy
Wszystko o urlopach pracowniczych - wypoczynkowy, bezpłatny, macierzyński, szkoleniowy
UMOWA O PRACĘ - druk, przykład. Wypowiedzenie (rozwiązanie) umowy o pracę.

GOFIN PODPOWIADA - Prawo pracy

Kompleksowe opracowania tematyczne

WSKAŹNIKI - Prawo pracy

Bieżące wskaźniki wraz z archiwum

Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.