A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 23 (994) z dnia 10.08.2018

Czy za zgodą pracownika można dokonać zaliczkowej wypłaty wynagrodzeń?

Z uwagi na występujące opóźnienia zapłaty przez kontrahentów za kilka ostatnich faktur planujemy, że przez około dwa miesiące będziemy wypłacać pracownikom wynagrodzenia w formie zaliczek - przeciętnie 50% poborów wynikających z umów o pracę. Czy, jeżeli zainteresowani wyrażą na to zgodę, możemy tak postąpić?

Nie. Posiadanie zgody pracowników na wypłaty zaliczkowe nie zwalnia pracodawcy z obowiązku terminowej i prawidłowej wypłaty wynagrodzeń.

Z definicji stosunku pracy zawartej w art. 22 Kodeksu pracy wynika, że pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w czasie i miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem.

Terminowa i prawidłowa wypłata wynagrodzenia stanowi jeden z podstawowych obowiązków pracodawcy. O prawidłowości wypłacania wynagrodzenia możemy mówić wówczas, gdy przy wypłacie spełnione są następujące warunki:

pracownik otrzymuje wynagrodzenie w formie pieniężnej w pełnej przysługującej mu wysokości, która powinna odpowiadać w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, jak również ilości i jakości świadczonej pracy,
wynagrodzenie wypłacane jest w terminie i miejscu określonym zgodnie z art. 85 oraz art. 86 K.p.,
wynagrodzenie wypłacane jest z zachowaniem zasad dotyczących dopuszczalnych potrąceń określonych w art. 87-91 K.p.

Z pytania wynika, że przyczyną planowanych wypłat zaliczkowych jest brak środków finansowych spowodowany niewpłynięciem zapłaty od kontrahentów za kilka ostatnich faktur. W kontekście tej sytuacji należy wyraźnie zaznaczyć, że pracodawca nie może przerzucać na pracowników ryzyka związanego z prowadzoną przez siebie działalnością, a z taką sytuacją mielibyśmy tu do czynienia.

Pracodawca powinien więc nadal wypłacać pracownikom wynagrodzenia w pełnej wysokości, a nie w formie zaliczkowej - i to nawet wówczas, jeśli pracownicy wyrażą na to zgodę.

Jeżeli, mimo wszystko, pytający podejmie wypłatę zaliczkową, musi liczyć się z konsekwencjami tego kroku. Zgodnie bowiem z art. 282 § 1 pkt 1 K.p., kto wbrew obowiązkowi nie wypłaca w ustalonym terminie wynagrodzenia za pracę albo innego świadczenia przysługującego pracownikowi lub uprawnionemu członkowi rodziny pracownika, wysokość tego wynagrodzenia lub świadczenia bezpodstawnie obniża lub dokonuje bezpodstawnych potrąceń, podlega karze grzywny w wysokości od 1.000 zł do 30.000 zł. Uzyskanie zgody od pracowników nie zwolni pracodawcy z tej odpowiedzialności, może jedynie wpłynąć na wysokość kary.

Czy za zgodą pracownika można dokonać zaliczkowej wypłaty wynagrodzeń? Fakt, że niewypłacenie pełnego wynagrodzenia będzie spowodowane przyczynami niezależnymi od pracodawcy, nie ma tu znaczenia, czego potwierdzeniem jest chociażby wyrok Sądu Najwyższego z 4 kwietnia 2000 r. (sygn. akt I PKN 516/99), w którym stwierdzono, że: "Przesłanką rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia ze względu na ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika i uzyskania odszkodowania (art. 55 § 11 K.p.) jest wina umyślna lub rażące niedbalstwo pracodawcy. Pracodawca, który nie wypłaca pracownikowi w terminie całości wynagrodzenia, ciężko narusza swój podstawowy obowiązek z winy umyślnej, choćby z przyczyn niezawinionych nie uzyskał środków finansowych na wynagrodzenia."

Zaznaczmy, że wyrok ten został wydany w podobnej sprawie, a mianowicie dotyczył pracodawcy, który wypłacał tylko zaliczki na poczet wynagrodzenia, tłumacząc to nieterminowością kontrahentów.