Zbieg potrąceń egzekucyjnych z wynagrodzenia pracownika

Wynagrodzenie pracownika równe minimalnemu wynagrodzeniu za pracę zostało zajęte na mocy tytułów wykonawczych na poczet alimentów w stałej kwocie miesięcznej oraz należności niealimentacyjnych. Czy wobec faktu, że kwota na alimenty jest niższa niż dopuszczalna suma tych dwóch rodzajów potrąceń, można dokonywać potrącenia również na drugi z tytułów?

Nie, ponieważ naruszyłoby to kwotę wolną.

Potrąceń z wynagrodzenia za pracę nie wymagających zgody pracownika dokonuje się według kolejności wskazanej w art. 87 § 1 K.p. Z pierwszeństwa korzystają sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych. Potrąca się je do wysokości trzech piątych wynagrodzenia po odliczeniach składkowo-podatkowych, za wyjątkiem nagrody z zakładowego funduszu nagród, dodatkowego wynagrodzenia rocznego oraz należności przysługujących z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej, które podlegają egzekucji na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych do pełnej wysokości. Następnie potrąca się sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne - do wysokości połowy wynagrodzenia. W ostatniej kolejności potrącane są udzielone pracownikowi zaliczki - do wysokości połowy wynagrodzenia oraz kary pieniężne z odpowiedzialności porządkowej - w granicach określonych w art. 108 K.p.

Ważne: Przy zbiegu potrąceń należności egzekwowanych na poczet alimentów oraz na poczet innych tytułów kwota potrącenia w sumie nie może przekraczać trzech piątych wynagrodzenia po odliczeniach składkowo-podatkowych.

Jednak, o ile w przypadku należności alimentacyjnych nie występują dodatkowe ograniczenia, to w odniesieniu do sum egzekwowanych na poczet innych należności występuje jeszcze kwota wolna od potrąceń. Dla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy jest ona równa minimalnemu wynagrodzeniu za pracę po odliczeniach składkowo-podatkowych.

Przykład

Z wynagrodzenia pracownika są egzekwowane sumy na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych na kwotę 400 zł miesięcznie oraz na pokrycie innych należności na łączną kwotę 4.500 zł. Pracownik uzyskuje wynagrodzenie w wysokości 1.500 zł miesięcznie. Ma on prawo do podstawowych kosztów uzyskania przychodów (111,25 zł) i przedłożył pracodawcy PIT-2.

Z pierwszeństwa potrącenia korzystają należności egzekwowane na poczet alimentów. Ponieważ wysokość graniczna potrącenia wynosi w rozpatrywanym przypadku 667,12 zł [1.500 zł - (205,65 zł + 116,49 zł + 66 zł) = 1.111,86 zł; 3/5 x 1.111,86 zł = 667,12 zł], pracodawca może potrącać całą egzekwowaną kwotę (400 zł). Teoretycznie na poczet drugiego zajęcia pozostaje kwota 267,12 zł (667,12 zł - 400 zł), jednak wobec faktu, że potrącenie jest ograniczone kwotą wolną (1.111,86 zł), pracodawca nie może go dokonać (1.111,86 zł - 400 zł = 711,86 zł; 711,86 zł < 1.111,86 zł).

Zwracamy uwagę! W przypadku egzekucji sądowej, w razie istnienia przeszkód do wypłacenia wynagrodzenia za pracę należy złożyć oświadczenie o rodzaju tych przeszkód, a w szczególności podać, czy inne osoby roszczą sobie prawa, czy i w jakim sądzie toczy się sprawa o zajęte wynagrodzenie i czy oraz o jakie roszczenia została skierowana do zajętego wynagrodzenia egzekucja przez innych wierzycieli (art. 882 § 1 pkt 3 K.p.c.). Natomiast w myśl art. 73 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2012 r. poz. 1015 ze zm.), w przypadku gdy wynagrodzenie za pracę zostało uprzednio zajęte przez inny organ egzekucyjny, pracodawca niezwłocznie zawiadamia o tym właściwe organy egzekucyjne.