Gazeta Podatkowa nr 29 (1800) z dnia 12.04.2021

Analiza ryzyka zawodowego w firmach, w których nie występują czynniki szkodliwe

Jesteśmy zakładem pracy, w którym praca ma charakter biurowy (usługi rachunkowe). Nasi pracownicy kontaktują się z osobami z zewnątrz raczej sporadycznie. Czy biorąc pod uwagę nasze warunki pracy, powinniśmy przeprowadzić ocenę ryzyka zawodowego na wszystkich stanowiskach z uwagi na zagrożenie COVID-19?

W sytuacji przedstawionej w pytaniu pracodawca powinien dokonać analizy występujących w firmie stanowisk pracy pod kątem zagrożenia zakażeniem COVID-19, co nie oznacza jednak aktualizacji oceny ryzyka zawodowego w sensie ścisłym.

Generalnie na pracodawcy ciąży obowiązek przeprowadzania oceny ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną pracą oraz stosowania niezbędnych środków profilaktycznych zmniejszających to ryzyko. Przewiduje to art. 226 Kodeksu pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320). Ocena ryzyka powinna być aktualizowana, zwłaszcza w przypadku pojawienia się nowego czynnika szkodliwego w środowisku pracy. Do takiego czynnika został zaliczony - na mocy ostatniej nowelizacji rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy... (Dz. U. z 2005 r. nr 81, poz. 716 ze zm.) - wirus SARS-CoV-2. Przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego bądź jej aktualizacja pod kątem występowania czynników szkodliwych biologicznie wymienionych w powołanym rozporządzeniu jest jednak konieczne w odniesieniu do prac wymienionych w załączniku nr 2 do rozporządzenia. Chodzi tu np. o prace:

• w rolnictwie,
• w zakładach produkujących żywność,
• w jednostkach ochrony zdrowia, w tym w pomieszczeniach izolacyjnych i zakładach, gdzie są wykonywane badania pośmiertne.

W przypadku firm nieobjętych zakresem tego załącznika (takich jak firma wskazana w pytaniu), zagrożenie związane z wirusem SARS-CoV-2 nie wynika ze specyfiki działalności, lecz jest związane z ogólną sytuacją epidemiologiczną. Jak uznała Państwowa Inspekcja Pracy w swoich wyjaśnieniach, dostępnych na stronie www.pip.gov.pl, w takich firmach: "(...) Działania podejmowane przez pracodawców w obszarze analizy zagrożenia epidemicznego przy pracach występujących w zakładzie pracy, nie są działaniami bezpośrednio związanymi z oceną ryzyka zawodowego na podstawie § 39 rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bhp. W tym przypadku odnoszą się one do ustalenia możliwości zakażenia się w zakładzie pracy wirusem SARS-CoV-2 i mają na celu ustalenie procedur wewnętrznych (wskazówek/zaleceń/wytycznych) ograniczających możliwość przenoszenia się choroby w związku z kontaktami pomiędzy pracownikami oraz pomiędzy pracownikami, a klientami. (...)".