Przeprowadzenie pomiarów instalacji elektrycznej przez pracodawcę będącego najemcą pomieszczeń pracy

Podczas ostatniej kontroli inspektor pracy zażądał aby pracodawcy przedstawili aktualne pomiary instalacji elektrycznej. Czy pracodawca ma obowiązek wykonywać takie pomiary, jeżeli wynajmuje pomieszczenia biurowe od właściciela budynku?

Obowiązek wykonania takich pomiarów spoczywa na właścicielu lub zarządcy budynku.

Przepis art. 214 K.p. stanowi, że na pracodawcy spoczywa obowiązek zapewnienia, pomieszczeń pracy, które będą odpowiednie do rodzaju wykonywanych prac i liczby zatrudnionych pracowników. Z dalszej treści przywołanego przepisu wynika, że ma on obowiązek utrzymania obiektów budowlanych i znajdujących się w nich pomieszczeń pracy, jak również terenów i urządzeń z nimi związanych w stanie zapewniającym bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Przy czym nie wszystkie wspomniane obowiązki zatrudniający może wypełnić osobiście.

To, jakie warunki powinny spełniać pomieszczenia zostało uregulowane w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r. nr 169, poz. 1650 z późn. zm.), dalej rozporządzeniu. W pomieszczeniach pracy w szczególności należy zapewnić odpowiednie oświetlenie (naturalne i sztuczne), właściwą temperaturę i wystarczającą wymianę powietrza. Powinny być zabezpieczone przed wilgocią i niekorzystnymi warunkami cieplnymi oraz nasłonecznieniem, drganiami, a także innymi czynnikami szkodliwymi dla zdrowia i uciążliwościami.

W pomieszczeniach, w których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia (hałas, wysoka temperatura, promieniowanie, drgania, pyły, gazy, pary itp.) powinny być zastosowane rozwiązania techniczne uniemożliwiające przedostawanie się tych czynników do innych pomieszczeń.

Z przepisów rozporządzenia wynika, iż za spełnienie powyższych wymagań w pełni odpowiada pracodawca.

Z kolei wykonanie pomiarów elektrycznych należy do obowiązków właściciela lub zarządcy budynku. Stanowi o tym art. 62 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2020 r. poz. 1333 z późn. zm.). Zasadniczo więc pracodawca, który nie jest jednym z ww. nie jest odpowiedzialny za ich wykonanie, a w niektórych przypadkach (np. gdy w danym budynku wynajmowane są tylko niektóre pomieszczenia) nie miałby nawet takiej możliwości. Ze względu jednak na treść wspomnianego wyżej art. 214 K.p. zaleca się, aby umowa najmu lub dzierżawy zawierała w tym zakresie uzgodnienia. Przykładowa klauzula umowna w stosunku najmu mogłaby brzmieć następująco: "Strony ustalają, iż obowiązkowe kontrole budynku wynikające z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2020 r. poz. 1333 z późn. zm.) będzie wykonywał Wynajmujący.".

Niezależnie od uzgodnień stron, tj. która weźmie na siebie zobowiązanie, pracodawca-najemca powinien dysponować wynikami przeglądów obiektu budowlanego, w tym również kontroli instalacji elektrycznej, właśnie ze względu na spoczywającą na nim odpowiedzialność w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Z kolei wynajmujący nie może uchylać się od ich udostępnienia. Prawo wglądu do takich dokumentów posiada także inspektor pracy, zatem także on, już bezpośrednio od właściciela lub zarządcy budynku może wnosić o dostęp do dokumentacji (art. 65 Prawa budowlanego).

Oprócz kontroli instalacji elektrycznej, którą należy przeprowadzać w zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji przewodów oraz uziemień, właściciel lub zarządca budynku ma obowiązek przeprowadzać kontrolę budynku także w zakresie:

jego elementów i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania obiektu,
instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska,
instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych),
instalacji piorunochronowej (art. 62 ust. 1 Prawa budowlanego).

Ważne: Instalacja elektryczna zasadniczo podlega kontroli raz na 5 lat, ale w określonych okolicznościach, np. gdy narażona jest na działanie czynników atmosferycznych, konieczne może się okazać jej sprawdzanie co roku.

Zwracamy uwagę! Właściciel lub zarządca budynku jest obowiązany prowadzić dla każdego budynku "książkę obiektu budowlanego", w której oprócz adnotacji o wykonanych remontach i przebudowach powinien odnotowywać terminy oraz wyniki przeprowadzonych badań i kontroli stanu technicznego tego budynku.